Trung Tâm Kiểm Soát Bệnh Tật Nghệ Anhttps://cdcnghean.vn/uploads/text-07.png
Thứ năm - 26/05/2022 05:25
Vi chất dinh dưỡng là những chất mà cơ thể cần với số lượng rất nhỏ nhưng có vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe. Khi thiếu vi chất dinh dưỡng nào chúng ta sẽ bị mắc các bệnh đặc thù của vi chất dinh dưỡng đó. Ví dụ như thiếu Vitamin A gây khô loét giác mạc có thể dẫn tới mù lòa, thiếu can- xi gây còi xương…Cơ thể cần nhiều loại vi chất dinh dưỡng khác nhau, nhưng quan trọng nhất và thường hay bị thiếu nhất và vitamin A, sắt, I ốt. Trong bài này chúng ta tìm hiểu về Vitamin A là vi chất dinh dưỡng có vai trò quan trọng với sự phát triển của trẻ nhỏ.
Ảnh minh họa
Vi chất dinh dưỡng là những chất mà cơ thể cần với số lượng rất nhỏ nhưng có vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe. Khi thiếu vi chất dinh dưỡng nào chúng ta sẽ bị mắc các bệnh đặc thù của vi chất dinh dưỡng đó. Ví dụ như thiếu Vitamin A gây khô loét giác mạc có thể dẫn tới mù lòa, thiếu can- xi gây còi xương…Cơ thể cần nhiều loại vi chất dinh dưỡng khác nhau, nhưng quan trọng nhất và thường hay bị thiếu nhất và vitamin A, sắt, I ốt. Trong bài này chúng ta tìm hiểu về Vitamin A là vi chất dinh dưỡng có vai trò quan trọng với sự phát triển của trẻ nhỏ. Vitamin A là gì: Vitamin A là một vi chất dinh dưỡng có đặc tính là không tan trong nước, tan trong dầu . Nó không tồn tại dưới dạng một hợp chất duy nhất, mà dưới một vài dạng, tồn tại trong thực phẩm có nguồn gốc động vật dưới dạng retinol, còn trong thực vật dưới dạng caroten (tiền vitamin A). Vitamin A rất cần thiết cho sự phát triển thể chất và góp phần tăng cường hệ miễn dịch bảo vệ cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng.
Vai trò của Vitamin A đối với sức khỏe: - Có vai trò quan trọng đặc biệt đối với trẻ nhỏ, giúp trẻ lớn lên và phát triển bình thường. Thiếu Vitamin A trẻ sẽ chậm lớn, còi cọc. - Viatmin A còn bảo vệ các biểu mô, như giác mạc mắt, biểu mô da, niêm mạc khí quản, ruột non và các tuyến bài tiết. Khi thiếu vitamin A, biểu mô và niêm mạc bị tổn thương. Tổn thương ở giác mạc mắt dẫn đến hậu quả mù lòa. - Vitamin A tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể. Thiếu vitamin A làm giảm sức đề kháng với bệnh tật, dễ bị mắc bệnh nhiễm trùng nặng. Đặc biệt là sởi, tiêu chảy và viêm đường hô hấp dẫn tới tăng nguy cơ tử vong ở trẻ nhỏ.
Nguyên nhân thiếu Vitamin A:
Do ăn uống thiếu vitamin A
Cơ thể không tự tổng hợp được vitamin A mà phải lấy từ thức ăn, vì vậy nguyên nhân chính gây thiếu vitamin A là do chế độ ăn nghèo vitamin A và caroten( caroten là chất khi vào cơ thể sẽ được chuyển hóa thành vitamin A). Nếu bữa ăn đủ vitamin A nhưng lại thiếu đạm và dầu mỡ cũng làm giảm khả năng hấp thu và chuyển hóa vitamin A. Ở trẻ đang bú mẹ thì nguồn vitamin A là sữa mẹ, trong thời kỳ này nếu chế độ ăn của mẹ thiếu vitamin A thì sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến đứa trẻ.
Do nhiễm trùng:
Trẻ bị nhiễm trùng đặc biệt là lên sởi, viêm đường hô hấp, tiêu chảy và cả nhiễm giun đũa cũng gây thiếu vitamin A.
Do suy dinh dưỡng
Suy dinh dưỡng thường kéo theo thiếu vitamin A vì cơ thể thiếu đạm để chuyển hóa vitamin A. Nhiễm trùng và suy dinh dưỡng làm hạn chế hấp thu, chuyển hóa vitamin A đồng thời làm tăng nhu cầu sử dụng vitamin A, ngược lại thiếu vitamin A sẽ làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng và suy dinh dưỡng, vậy sẽ tạo thành một vòng luẩn quản làm bệnh thêm trầm trọng dẫn đến nguy cơ tử vong cao. Những đối tượng dễ bị thiếu vitamin A: - Trẻ em dưới 3 tuổi dễ bị thiếu vitamin A do trẻ đang lớn nhanh cần nhiều vitamin A, ở tuổi này do chế độ nuôi dưỡng thay đổi( giai đoạn ăn bổ sung, cai sữa) và dễ mắc các bệnh nhiễm trùng nên có nguy cơ thiếu vitamin A. - Trẻ em dưới 5 tuổi dễ bị mắc các bệnh sởi, viêm đường hô hấp cấp, tiêu chảy kéo dài và suy dinh dưỡng vì vậy có nguy cơ thiếu vitamin A.
- Bà mẹ đang cho con bú, nhất là trong năm đầu, nếu ăn uống thiếu vitamin A thì
trong sữa sẽ thiếu vitamin A dẫn đến thiếu vitamin A ở con. Trẻ không được bú mẹ thì nguy cơ thiếu vitamin A càng cao. Cách phòng chống thiếu vitamin A - Đảm bảo ăn uống đầy đủ: Thời kỳ mang thai và cho con bú bà mẹ cần ăn đủ chất, chú ý ăn thức ăn giàu vitamin A, caroten, đạm, dầu mỡ. Cho trẻ bú mẹ đủ thời gian và tiêm chủng đầy đủ cho trẻ. Bảo đảm nuôi dưỡng tốt cho trẻ, từ khi ăn bổ sung ( còn gọi là ăn sam, ăn dặm), bữa ăn cần có đầy đủ chất dinh dưỡng và vitamin A. Cần sử dụng phối hợp nhiều loại thực phẩm khác nhau. Chú ý các loại thực phẩm giàu vitamin A và caroten như: gan, trứng, sữa, cá, rau lá xanh thẫm, các loại quả có màu vàng, da cam . Bữa ăn cần cân đối và có đủ chất đạm và dầu mỡ giúp tăng hấp thu và chuyển hóa vitamin A. Chế biến hấp dẫn hợp khẩu vị sẽ góp phần làm tăng hấp thu. - Bổ sung vitamin A dự phòng: Chương trình phòng chống thiếu vitamin A phân phối viên nang vitamin A liều cao dự phòng trên toàn quốc cho tất cả các đối tượng như sau: + Trẻ em từ 6- 12 tháng tuổi mỗi năm uống 2 lần mỗi lần uống 100.000 IU, + Trẻ hơn 12 tháng trở lên mỗi năm uống 2 lần mỗi lần uống liều 200.000IU + Các bà mẹ trong vòng 1 tháng đầu sau sinh cần được uống một liều vitamin A 200.000IU. - Sử dụng thực phẩm có tăng cường vitamin A: Đưa Vitamin A vào một số thực phẩm thông dụng như đường, sữa, dầu ăn…Đây là giải pháp chuyển tiếp và mang lại hiệu quả cao vì bao phủ được phần lớn các đối tượng trong vùng nguy cơ. Như vậy, chúng ta đã biết vai trò, nguyên nhân và cách phòng chống thiếu vitamin A . Một trong những biện pháp chính để phòng thiếu Vitamin A trong cộng đồng là cần phải có kiến thức hiểu biết về các loại thực phẩm có chứa vitamin A và tăng cường sử dụng những thực phẩm đó. Ngoài ra, hãy đưa trẻ từ 6 - 60 tháng tuổi đi uống bổ sung Vitamin A theo liều và theo lịch 2 lần/năm tại các Trạm Y tế xã, phường, thị trấn trong toàn tỉnh./.
