Bộ Y tế khuyến cáo người dân thực hiện các biện pháp phòng bệnh Chikungunya

Chikungunya là bệnh gì?
Chikungunya là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Chikungunya gây ra, lây truyền chủ yếu qua muỗi vằn (Aedes aegypti và Aedes albopictus), cùng loại muỗi gây bệnh sốt xuất huyết Dengue và bệnh do virus Zika. Bệnh phát hiện lần đầu tiên trên thế giới vào năm 1952 tại Tanzania, châu Phi. Bệnh thường bùng phát thành dịch tại các khu vực có khí hậu nhiệt đới và điều kiện môi trường thuận lợi cho muỗi sinh sôi, ban đầu chủ yếu giới hạn ở châu Phi và châu Á. Nhưng trong những thập kỷ gần đây, bệnh đã lan rộng đến hơn 110 quốc gia và vùng lãnh thổ trên khắp thế giới. Từ đầu năm 2025, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết mọi châu lục, kể cả châu Âu, đều đã ghi nhận ca bệnh Chikungunya.
Muỗi cái Aedes bị nhiễm virus khi hút máu người đang bị bệnh, sau đó sẽ truyền mầm bệnh sang người lành khi đốt. Người nhiễm bệnh sau khi bị muỗi đốt sẽ trải qua thời gian ủ bệnh từ 3 đến 7 ngày, sau đó khởi phát với các triệu chứng như sốt cao đột ngột, đau khớp dữ dội (nhất là ở tay và chân), phát ban, đau cơ, nhức đầu và mệt mỏi.
Bệnh đa phần là lành tính và tự khỏi sau vài ngày đến vài tuần. Tuy nhiên, đau khớp có thể kéo dài hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm ở một số ít người. Rất ít trường hợp tử vong do Chikungunya, thường chỉ gặp ở những người có hệ miễn dịch yếu như trẻ sơ sinh, người cao tuổi, hoặc người có bệnh lý nền. Bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chưa có vắc xin phòng. Phòng bệnh Chikungunya bằng cách nào?
Do hiện nay chưa có vắc xin và thuốc điều trị đặc hiệu, biện pháp phòng bệnh Chikungunya hiệu quả nhất là phòng tránh muỗi đốt và diệt lăng quăng.
Các biện pháp phòng bệnh Chikungunya cũng chính là biện pháp để phòng bệnh sốt xuất huyết Dengue đang được thực hiện (ngoại trừ vắc xin).
Để chủ động phòng, chống bệnh Chikungunya, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ người dân thực hiện các biện pháp phòng bệnh sau:
1. Người về từ các quốc gia, khu vực đang có sự gia tăng dịch bệnh Chikungunya:
- Cần chủ động theo dõi sức khỏe trong vòng 12 ngày.
- Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường về sức khỏe (như sốt cao đột ngột, đau khớp, nổi ban …) cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời.
2. Người dân tại các hộ gia đình, khu dân cư, cần thực hiện tốt các nội dung sau:
- Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng.
- Hàng tuần thực hiện các biện pháp diệt loăng quăng/bọ gậy bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn; thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa/bình bông; bỏ muối hoặc dầu hoặc hóa chất diệt ấu trùng vào bát nước kê chân chạn.
- Hàng tuần loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá...
- Ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày.
- Tích cực phối hợp với ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch.
- Khi bị sốt đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị. Không tự ý điều trị tại nhà.
3. Người dân khi đi du lịch, công tác tại các vùng bệnh Chikungunya đang tăng cao cần chủ động phòng ngừa tránh muỗi đốt. Chủ động theo dõi sức khỏe và thông báo cho cơ quan y tế khi có triệu chứng giống Chikungunya.