Phòng chống dịch bệnh mùa tựu trường

Thứ sáu - 12/09/2025 05:00

Vào mùa tựu trường, học sinh tập trung bước vào năm học mới, nguy cơ dịch bùng phát và lây lan dịch bệnh trong trường học là rất lớn nếu không triển khai quyết liệt các biện pháp phòng, chống trước mùa dịch.
Theo thông tin từ hệ thống giám sát dịch bệnh của Bộ Y tế, từ đầu năm 2025 đến nay, nhiều địa phương đã ghi nhận gia tăng các trường hợp mắc sốt xuất huyết, chân tay miệng, cúm và một số bệnh truyền nhiễm khác. Đặc biệt, năm nay ở các nước xung quanh xuất hiện bệnh Chigunkunya do virut gây nên, đây là bệnh mới nổi và có nguy cơ xâm nhập vào Việt Nam. Hiện nay, cả nước đang bước vào năm học mới, học sinh các cấp đang quay trở lại trường học, nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm tăng cao, nhất là đối với bệnh sốt xuất huyết, chân tay miệng và bệnh lây qua đường hô hấp.
Theo dự báo, khi bắt đầu vào năm học mới, nguy cơ số ca mắc bệnh tay chân miệng và các bệnh truyền nhiễm khác ở trẻ sẽ gia tăng nếu trường học, cơ sở giáo dục mầm non không thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường.
Nguyên nhân là sau thời gian nghỉ hè, trẻ từ các gia đình, các môi trường sống khác nhau bắt đầu tập trung vào một không gian lớp học, cùng nhau sinh hoạt, ăn uống bán trú… Khi mầm bệnh xuất hiện trong nhà trường, những trẻ chưa có miễn dịch, chưa được bảo vệ bằng vắc xin có nguy cơ dễ nhiễm bệnh.

Trẻ học tập và sinh hoạt tập trung vào một không gian lớp học sẽ tăng nguy cơ lây truyền bệnh

Hiện nay, nếu không triển khai tốt các giải pháp phòng, chống dịch bệnh trong trường học thì từ những ca bệnh lẻ tẻ, các ổ dịch nhỏ sẽ lây lan thành các ổ dịch lớn. Khi số lượng các ca mắc trong cộng đồng gia tăng sẽ kéo theo các ca bệnh nặng cũng tăng lên.
Để hạn chế biến chứng của bệnh, các bác sỹ khuyến cáo, khi trẻ mắc bệnh, các bậc phụ huynh nên quan tâm đến các dấu hiệu như: Rối loạn tri giác, li bì nhiều, khó thở, nôn nhiều, tiêu chảy nhiều… để đưa đến bệnh viện kịp thời. Ngoài ra, trẻ phải được cách ly, không được đến trường để tránh lây lan dịch bệnh trong cộng đồng.
Ngoài ra để phòng, chống dịch bệnh mùa tựu trường, ngành Y tế khuyến cáo các sở giáo dục, trường học, nhà trẻ, mẫu giáo chuẩn bị các điều kiện tốt nhất đảm bảo sức khoẻ cho trẻ em, học sinh, sinh viên khi bước vào năm học mới; bảo đảm vệ sinh sạch sẽ, thông thoáng lớp học và đủ ánh sáng. Phối hợp chặt chẽ với ngành Y tế thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch như: theo dõi chặt chẽ sức khỏe trẻ em, học sinh, phát hiện kịp thời những trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh để thông báo cho cơ sở y tế để phối hợp xử lý; hướng dẫn thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng với nước sạch và phối hợp truyền thông, tuyên truyền vận động các gia đình, phụ huynh học sinh đưa trẻ em đi tiêm chủng vắc xin đầy đủ, đúng lịch theo hướng dẫn của ngành Y tế để tăng cường và bảo vệ sức khoẻ cho trẻ em, học sinh.
Để phòng bệnh mùa tựu trường hiệu quả, cần sự kết hợp của nhà trường, phụ huynh trong việc hướng dẫn trẻ giữ gìn vệ sinh tại trường học, khu vực công cộng, chế độ học tập, sinh hoạt phù hợp. Dưới đây là những chú ý cần ghi nhớ:
Tạo thói quen giữ gìn vệ sinh cá nhân, thói quen rửa tay cho trẻ
Trẻ cần đảm bảo ăn chín uống sôi, giữ vệ sinh ăn uống và môi trường sống, học tập thoáng mát. Phụ huynh và giáo viên cần hướng dẫn trẻ rửa tay bằng xà phòng sau khi vui chơi, đi vệ sinh và trước khi ăn, đeo khẩu trang khi đến nơi đông người.
Rửa tay là biện pháp đơn giản và rất hiệu quả để phòng lây nhiễm bệnh ở trẻ. Vì trẻ em thường dành nhiều thời gian sinh hoạt với nhau trong suốt cả ngày nên việc tạo tháo quen rửa tay cho trẻ và rửa tay đúng cách nhất là trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và việc làm rất cần thiết.

Rửa tay là biện pháp đơn giản và rất hiệu quả để phòng lây nhiễm bệnh ở trẻ

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, rửa tay là biện pháp đơn giản và rất hiệu quả làm giảm rõ việc mắc các bệnh truyền nhiễm ở trẻ em tuổi đi học. Rửa tay giúp ngăn ngừa sự lây lan của các bệnh thông thường như cảm lạnh, cảm cúm, đau mắt đỏ và nhiều bệnh lây nhiễm khác.
Vì trẻ em thường dành nhiều thời gian sinh hoạt với nhau trong suốt năm học, việc khuyến cáo luôn rửa tay trở thành việc trẻ phải tự động làm và dần tạo thành thói quen. Nên dạy trẻ rửa tay thường xuyên, nhất là trước khi ăn, sau khi hỉ mũi và sau khi đi vệ sinh.
Hướng dẫn trẻ cách ho và hắt hơi đúng cách
Vi rút cúm lan truyền trong không khí tồn tại trong các giọt nước bọt khi ai đó hắt hơi hoặc ho. Cha mẹ hãy dạy cho trẻ biết cách che mũi miệng khi hắt hơi hoặc ho bằng khăn giấy; ho và hắt hơi vào vị trí bên trong khuỷu tay của mình. Một nghiên cứu gần đây cho thấy, hầu hết mọi người đều che mũi miệng bằng chính bàn tay của mình, thật ra đây là một thói quen xấu có thể lây bệnh cho người khác.
Lưu ý về chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt
Cho trẻ ăn uống đủ dưỡng chất: Đảm bảo cung cấp cho con một chế độ ăn uống cân đối với đủ loại thức ăn bao gồm rau củ, trái cây, ngũ cốc, thịt, cá và sản phẩm sữa. Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C và các dạng vitamin bổ sung để tăng cường sức đề kháng. Tạo thói quen cho trẻ ăn đủ bữa, không bỏ bữa sáng và uống đủ nước.
Cần cho trẻ ngủ đủ giấc, vì giấc ngủ đủ và đều đặn giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ. Đảm bảo cho con ngủ đủ giấc, đi ngủ và thức dậy đúng giờ.
Khuyến khích trẻ tham gia vào hoạt động vận động thể chất hàng ngày. Luyện tập và vận động giúp tăng cường sức khỏe, sức đề kháng và tăng khả năng thích nghi trong môi trường học tập.
Cần tiêm phòng vắc xin đầy đủ, đúng lịch
Để phòng bệnh hiệu quả phụ huynh cần tiêm phòng đầy đủ cho trẻ. Trẻ cần tiêm phòng vắc xin đầy đủ, đúng lịch để bảo vệ trẻ khỏi các bệnh truyền nhiễm đã có vắc xin dự phòng như: Cúm, ho gà, sởi, thủy đậu, viêm phổi, viêm màng não do HiB, lao, rubella, quai bị, viêm não Nhật Bản, bệnh do phế cầu, bệnh tiêu chảy cấp do Rotavirus... Các trẻ được tiêm chủng sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh và không lây nhiễm cho bạn bè và những người trong gia đình.

Tiêm phòng vắc xin đầy đủ, đúng lịch sẽ nâng cao hiệu quả phòng bệnh cho trẻ

Ngành Y tế khuyến cáo, hiện nay các loại dịch bệnh truyền nhiễm như: tay chân miệng, bệnh sốt xuất huyết, và bệnh lây qua đường hô hấp... có nguy cơ lây lan và bùng phát rất cao, trong khi đó, trẻ em là đối tượng dễ mắc bệnh và diễn biến nặng. Do đó, công tác phối hợp giữa y tế, nhà trường và các bậc phụ huynh đóng vai trò quan trọng, góp phần kiểm soát hiệu quả, không để dịch bệnh lây lan ngoài cộng đồng.

BS. Thái Thị Thuý (tổng hợp)