Trung Tâm Kiểm Soát Bệnh Tật Nghệ Anhttps://cdcnghean.vn/uploads/text-07.png
Thứ sáu - 27/06/2025 02:49
Trong những năm gần đây, chương trình điều trị Methadone đã trở thành một hoạt động quan trọng trong công tác phòng, chống HIV/AIDS cũng như công tác phòng, chống ma túy tại Việt Nam nói riêng và trên thế giới nói chung. Với những ưu điểm vượt trội trong việc kiểm soát hội chứng cai, giảm ham muốn sử dụng ma túy, cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần cho người bệnh, Methadone đã giúp nhiều người nghiện tái hòa nhập cộng đồng, giảm gánh nặng cho xã hội.
gen h z6739255264982 dec854707a63e99137c0f2382a02cc9e
Trong những năm gần đây, chương trình điều trị Methadone đã trở thành một hoạt động quan trọng trong công tác phòng, chống HIV/AIDS cũng như công tác phòng, chống ma túy tại Việt Nam nói riêng và trên thế giới nói chung. Với những ưu điểm vượt trội trong việc kiểm soát hội chứng cai, giảm ham muốn sử dụng ma túy, cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần cho người bệnh, Methadone đã giúp nhiều người nghiện tái hòa nhập cộng đồng, giảm gánh nặng cho xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được, công tác điều trị Methadone trong giai đoạn hiện nay vẫn còn tồn tại những thách thức và hạn chế cần được nhìn nhận và giải quyết để nâng cao hiệu quả của chương trình. Hiện nay trên thế giới cũng như ở Việt Nam, việc điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện (CDTP) bằng thuốc Methadone nhằm các mục đích chính sau: - Giảm tác hại do nghiện các CDTP gây ra như: lây nhiễm HIV, viêm gan B, C do sử dụng chung dụng cụ tiêm chích, tử vong do sử dụng quá liều các CDTP và hoạt động tội phạm. - Giảm sử dụng các CDTP bất hợp pháp, giảm tỷ lệ tiêm chích CDTP. - Cải thiện sức khoẻ và giúp người nghiện duy trì việc làm, ổn định cuộc sống lâu dài, tăng sức sản xuất của xã hội. Vào ngày 31/12/2024, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 4066/QĐ-BYT về việc Hướng dẫn điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone. Quyết định này có hiệu lực ngay từ ngày ký và thay thế các hướng dẫn cũ (Quyết định số 3140/QĐ-BYT năm 2010 và Quyết định số 3509/QĐ-BYT năm 2015). Đây là một bước tiến quan trọng nhằm chuẩn hóa và nâng cao hiệu quả chương trình điều trị Methadone tại Việt Nam. Quyết định 4066/QĐ-BYT của Bộ Y tế về chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone có một số điểm mới quan trọng. Cụ thể, quyết định này hướng dẫn cụ thể hơn về quy trình tiếp nhận, theo dõi, đánh giá và cấp phát thuốc cho bệnh nhân, đồng thời tăng cường vai trò của các cơ sở y tế trong việc quản lý và điều trị bệnh nhân nghiện. Ngoài ra, quyết định cũng quy định rõ về việc đào tạo, tập huấn cho cán bộ y tế tham gia chương trình, đảm bảo chất lượng và hiệu quả điều trị. Dưới đây là một số điểm mới chính: Quy trình tiếp nhận, theo dõi và đánh giá bệnh nhân: Quyết định 4066/QĐ-BYT quy định chi tiết hơn về quy trình tiếp nhận bệnh nhân, bao gồm các bước khám, sàng lọc, đánh giá tình trạng nghiện và các yếu tố liên quan. Việc theo dõi bệnh nhân cũng được quy định chặt chẽ hơn, bao gồm các lần khám định kỳ, xét nghiệm, và đánh giá hiệu quả điều trị. Cấp phát thuốc Methadone nhiều ngày: Người đang tham gia điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc methadone được cấp thuốc methadone nhiều ngày theo quy định tại khoản 1 Điều 35 Nghị định số 141/2024/NĐ-CP, gồm các trường hợp sau: - Người bệnh điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc methadone ở giai đoạn ổn định liều và tuân thủ điều trị tốt. - Người bệnh điều trị nội trú tại cơ sở khám bệnh, chữa bệnh. - Người bệnh điều trị ngoại trú các bệnh lý khác mà không thể đến cơ sở điều trị để uống thuốc hằng ngày. Tiêu chí người bệnh được cấp thuốc methadone nhiều ngày Người bệnh đạt tất cả các tiêu chí dưới đây sẽ được cân nhắc cấp thuốc methadone nhiều ngày: - Đã đạt liều điều trị duy trì từ 2 tháng trở lên. - Không phát hiện sử dụng thêm CDTP bằng xét nghiệm nước tiểu trong 2 tháng gần đây. - Không bỏ liều điều trị methadone trong 2 tháng gần đây mà không xin phép hoặc không báo cáo với cơ sở điều trị. - Không vi phạm các quy định của cơ sở điều trị trong vòng 06 tháng qua. Tiêu chí loại trừ: Người bệnh có một trong các tiêu chí sau sẽ không được cấp thuốc methadone nhiều ngày: - Đã từng bị ngộ độc do sử dụng ma túy quá liều trong vòng 6 tháng qua. - Đang có các rối loạn tâm thần chưa điều trị hoặc đang điều trị mà chưa ổn định. - Không có phương tiện để bảo quản thuốc an toàn (hòm/tủ có khóa hoặc túi đựng thuốc có khóa). - Nghiện rượu… Đây là một điểm rất quan trọng giúp giảm bớt gánh nặng đi lại và thời gian cho người bệnh, đặc biệt là những người ở xa cơ sở điều trị. Việc cấp thuốc nhiều ngày sẽ tạo điều kiện cho họ duy trì điều trị một cách ổn định hơn, nâng cao tỷ lệ tuân thủ điều trị. Tăng cường vai trò của cơ sở y tế: Quyết định nhấn mạnh vai trò của các cơ sở y tế trong việc quản lý và điều trị bệnh nhân nghiện. Các cơ sở y tế phải có trách nhiệm theo dõi, đánh giá và hỗ trợ bệnh nhân trong suốt quá trình điều trị.
CDC Nghệ An giám sát điều trị Methadone tại tuyến huyện
Quy trình chuyên môn chi tiết: Quyết định 4066/QĐ-BYT bao gồm các quy trình chuyên môn cụ thể hơn trong điều trị, từ khám ban đầu, chỉ định liều, theo dõi, hỗ trợ, đến chấm dứt và hoàn thành điều trị. Điều này giúp chuẩn hóa quy trình, đảm bảo chất lượng và an toàn cho người bệnh. Đào tạo, tập huấn cho cán bộ y tế: Để đảm bảo chất lượng điều trị, quyết định yêu cầu các cơ sở y tế phải tổ chức đào tạo, tập huấn cho cán bộ y tế về kiến thức, kỹ năng liên quan đến điều trị nghiện bằng Methadone. Quy định về việc phối hợp: Quyết định cũng quy định rõ về việc phối hợp giữa các cơ sở y tế, các ban, ngành liên quan và gia đình bệnh nhân để đảm bảo hiệu quả và tính bền vững của chương trình điều trị. Quyết định 4066/QĐ-BYT là một bước tiến quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả và chất lượng của chương trình điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giảm thiểu tác hại của nghiện ma túy. VT-BK
