Trung Tâm Kiểm Soát Bệnh Tật Nghệ Anhttps://cdcnghean.vn/uploads/text-07.png
Thứ hai - 06/01/2025 12:15
Bệnh sởi do vi rút sởi thuộc nhóm Paramyxovirus gây nên. Đây là loại virus có sức chịu đựng yếu, dễ bị tiêu diệt bởi các thuốc sát khuẩn thông thường, ánh sáng mặt trời…virus sởi tồn tại ở họng và máu bệnh nhân từ cuối thời kì ủ bệnh đến sau khi phát ban một thời gian ngắn. Bệnh rất dễ lây, thường gặp ở trẻ em, gây viêm long ở kết mạc mắt, đường hô hấp, tiêu hoá và các phát ban đặc hiệu. Có nhiều biến chứng nặng nề.
Bệnh sởi do vi rút sởi thuộc nhóm Paramyxovirus gây nên. Đây là loại virus có sức chịu đựng yếu, dễ bị tiêu diệt bởi các thuốc sát khuẩn thông thường, ánh sáng mặt trời…virus sởi tồn tại ở họng và máu bệnh nhân từ cuối thời kì ủ bệnh đến sau khi phát ban một thời gian ngắn. Bệnh rất dễ lây, thường gặp ở trẻ em, gây viêm long ở kết mạc mắt, đường hô hấp, tiêu hoá và các phát ban đặc hiệu. Có nhiều biến chứng nặng nề.
1. Nguyên nhân gây bệnh. Bệnh sởi do vi rút sởi thuộc nhóm Paramyxovirus gây nên. Đây là loại virus có sức chịu đựng yếu, dễ bị tiêu diệt bởi các thuốc sát khuẩn thông thường, ánh sáng mặt trời…virus sởi tồn tại ở họng và máu bệnh nhân từ cuối thời kì ủ bệnh đến sau khi phát ban một thời gian ngắn. Bệnh rất dễ lây, thường gặp ở trẻ em, gây viêm long ở kết mạc mắt, đường hô hấp, tiêu hoá và các phát ban đặc hiệu. 2. Đường lây: Người là nguồn bệnh duy nhất, lây trực tiếp qua đường hô hấp. Đặc biệt ở trẻ em chưa có miễn dịch, trẻ em từ 6 tuổi mắc bệnh nhiều. 3.Triệu chứng của bệnh sởi: a. Thời kì ủ bệnh: 10 -12 ngày. b. Thời kì khởi phát: - Hội chứng nhiễm khuẩn: Sốt 38,5oC- 40oC, nhức đầu, mệt mỏi - Hội chứng xuất tiết niêm mạc: + Mắt: Kết mạc đỏ, phù mi mắt, chảy nước mắt, sợ ánh sắng. + Hô hấp: Sổ mũi, hắt hơi, khản tiếng, ho khan, có khi có ít đờm. + Tiêu hoá: Nôn, đi ngoài phân lỏng. - Có hạt nội bang: Trên nền niêm mạc má viêm đỏ nổi lên những chấm trắng nhỏ, đường kính khoảng 1 mm. c. Thời kì toàn phát: - Sốt cao 39oC - 40oC, có thể mê sảng co giật, ho nhiều, viêm nhiễm và xuất tiết đường hô hấp, chảy nước mắt. - Phát ban với đặc điểm: + Là ban dát sẩn, màu đỏ, hồng hay tía. Hình tròn hoặc hình bầu dục, to bằng hạt đậu, hay cánh bèo tấm, sờ vào mềm, mịn như sờ vào tấm vải nhung, giữa các ban sởi có khoảng da lành. + Thứ tự mọc ban: Ngày thứ nhất: Ban sởi mọc ở chân tóc, sau tai, sau gáy, trán, má đầu, mặt, cổ. Ngày thứ hai: Ban mọc tới ngực lưng và hai tay. Ngày thứ ba: Ban mọc xuống bụng và hai chân. + Ban sởi tồn tại hai đến ba ngày rồi lặn theo trình tự đã mọc để lại trên da những vết thâm vằn như da hổ da báo. Khi ban lặn các dấu hiệu lâm sàng khác giảm dần.
Bệnh sởi có nguy cơ cao gây biến chứng nghiêm trọng và tăng khả năng tử vong
4. Biến chứng: Virus sởi phá huỷ lớp biểu mô niêm mạc và hệ thống miễn dịch, làm giảmlượng vitamin A, do đó có nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm khác. - Bội nhiễm:Viêm phổi, viêm phế quản, viêm thanh quản, viêm tai giữa. - Thần kinh: Viêm não sau sởi. - Suy dinh dưỡng do ăn uống kiêng khem. - Loét miệng: Các vết loét ở trong miệng, môi lưỡi; vết loét có màu đỏ, được phủ một lớp trắng rất đau. Vết loét có thể sâu, rộng làm cho trẻ ăn khó khăn. - Chảy mủ mắt. - Mờ giác mạc, đây là dấu hiệu nguy hiểm có thể do thiếu vitamin A. 5. Phòng bệnh: Hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh sởi, nên dự phòng là yếu tố tiên quyết. Tiêm vắc xin sởi là biện pháp tốt nhất để phòng bệnh. Để đạt hiệu quả phòng bệnh cao, trẻ cần được tiêm đủ 2 mũi vắc xin sởi. + Mũi 1: tiêm khi trẻ được 9 tháng tuổi + Mũi 2: tiêm khi trẻ được 18 tháng tuổi Trẻ dưới 2 tuổi được tiêm vắc xin sởi miễn phí trong chương trình tiêm chủng mở rộng, tại các trạm y tế xã/phường. Trẻ trên 2 tuổi và người lớn chưa tiêm vắc xin sởi cần tiêm sớm vắc xin tại các điểm tiêm chủng dịch vụ. Phát hiện sớm và cách ly người bị sởi. - Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, đặc biệt sát khuẩn mũi, họng hàng ngày bằng các dung dịch sát khuẩn thông thường bằng nước muối. - Thực hiện vệ sinh môi trường, đảm bảo nhà cửa sạch sẽ và thông thoáng. 6. Những lưu ý trong quá trình chăm sóc trẻ bị sởi Thường xuyên theo dõi thân nhiệt, nếu đã sử dụng thuốc hạ sốt mà cơn sốt không có dấu hiệu hạ thì cần nhanh chóng đưa đến bệnh viện. - Thông thường, trẻ bị sởi sẽ sốt khoảng 3 ngày, đồng thời các nốt phát ban cũng bay dần và mất hẳn. Tuy nhiên, nếu thấy nốt sởi đã hết nhưng cơn sốt vẫn chưa dứt thì nguy cơ gặp biến chứng là rất cao. Lúc này, trẻ cần được đưa đến bệnh viện càng sớm càng tốt. - Tránh để mắt của trẻ tiếp xúc với ánh sáng vì giai đoạn này mắt của trẻ rất nhạy cảm, đau nhức và ra nhiều gỉ. - Không mặc đồ quá kín, quá dày khiến trẻ không thể hạ sốt, dẫn đến sốt cao co giật.
- Sử dụng nước ấm để vệ sinh cơ thể nhằm giúp da trẻ sạch sẽ, hạn chế nguy cơ nhiễm trùng. - Cho trẻ uống nhiều nước, ngủ đủ giấc để đảm bảo sức khỏe. - Chia nhỏ bữa ăn, ưu tiên những thực phẩm dễ tiêu nhằm đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng đang bị thiếu hụt cho trẻ, nhất là vitamin và khoáng chất. - Đeo khẩu trang khi chăm sóc cho trẻ và rửa tay bằng dung dịch sát khuẩn sau khi tiếp xúc với trẻ. Không cho trẻ gãi khiến da bị tổn thương, tốt nhất cha mẹ nên cắt móng tay cho con để phòng trừ.
