Ngộ độc nấm rừng, thậm chí dẫn đến tử vong đã xuất hiện nhiều ở nước ta do thói quen hái nấm mọc tự nhiên về ăn của một bộ phận người dân, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tại Đà Nẵng, thông tin từ Bệnh viện Đà Nẵng, một gia đình dân tộc Ca Dong ở Quảng Ngãi đã phải vào bệnh viện cấp cứu vì ngộ độc nấm nặng sau khi ăn một loại nấm được hái từ rẫy về. Trước đó, gia đình anh Đinh Văn T (39 tuổi) và Đinh Thị N (38 tuổi) ngụ tại xã Sơn Tân, huyện Sơn Tây, tỉnh Quảng Ngãi vào rẫy và hái nấm có màu trắng, vừa mọc sau mưa để về chế biến món ăn tối. Sau bữa ăn khoảng 12 tiếng đồng hồ, lần lượt anh T., con gái (12 tuổi) và chị N. có biểu hiện đau bụng, nôn mửa ra máu, chóng mặt, đi ngoài phân lỏng. 3 người con còn lại do không ăn nấm nên không bị ngộ độc.
Cả 2 vợ chồng anh T. và con gái được người thân đưa vào bệnh viện Đa khoa Quảng Ngãi cấp cứu sau khoảng 15 giờ sau ăn nấm và được điều trị 2 ngày. Ngày 4/5, con gái anh T. được chuyển ra bệnh viện Phụ Sản - Nhi Đà Nẵng, còn 2 vợ chồng được chuyển ra Bệnh viện Đà Nẵng trong tình trạng ngộ độc nấm nặng. Người vợ trong tình trạng rối loạn tri giác, sau đó hôn mê sâu, suy hô hấp, suy tuần hoàn, suy gan cấp, suy thận cấp. Người chồng triệu chứng ngộ độc xảy ra chậm hơn, tỉnh táo, tiếp xúc được, tổn thương gan.
“Các bác sĩ tích cực điều trị, thải độc qua đường tiêu hóa và tiết niệu cho 2 bệnh nhân. Tuy nhiên, người vợ diễn tiến nặng, nhiễm độc gan nặng, suy gan cấp nên phải thay huyết tương, lọc máu liên tục, thở máy. Các bác sĩ vẫn đang theo dõi sát sao, tích cực cứu chữa cho bệnh nhân”, Bs.CKII Hà Sơn Bình, phụ trách khoa Hồi sức chống độc - Bệnh viện Đà Nẵng cho biết.
Cũng theo Bác sĩ Bình, khi ăn phải nấm độc, tùy từng loại nấm mà xuất hiện triệu chứng ngộ độc trước 6 giờ hoặc xuất hiện muộn từ 6 đến 40 giờ sau khi ăn. Những trường hợp ngộ độc sau 6 giờ hoặc muộn hơn có tổn thương gan, thận, tiên lượng nặng hơn. Các triệu chứng của ngộ độc nấm thường là đau bụng, nôn mửa, hoa mắt, chóng mặt, đi ngoài phân lỏng, toàn thân mệt mỏi, da xanh tái, co giật, khó thở… Thậm chí, độc tố của một số loại nấm có thể gây liệt thần kinh, phá huỷ tế bào gan, thận, dẫn đến hôn mê, tử vong. Những trường hợp ngộ độc nấm, suy gan cấp, điều trị nội khoa thường thất bại, chỉ có biện pháp duy nhất là ghép gan. Tuy nhiên, việc ghép gan thường rất khó khăn do chi phí cao, khó tìm được gan tương thích để ghép và không phải cơ sở y tế nào cũng có thể thực hiện được.
Khi bị ngộ độc nấm, việc cấp cứu ban đầu rất quan trọng. Do đó, sau khi có biểu hiện ngộ độc, cần nhanh chóng thải độc ra khỏi cơ thể bằng cách gây nôn để nôn sạch toàn bộ thức ăn hoặc dùng than hoạt tính có tác dụng làm giảm chất độc, sau đó đến ngay cơ sở y tế có đủ năng lực chuyên môn để điều trị sớm.
Thời gian gần đây, đã có những ca tử vong vì ngộ độc nấm rất thương tâm. Cuối tháng 4 vừa qua, 04 người trong một gia đình gồm bố mẹ và 2 người con tại thôn Bản Pắng, xã Bản Máy, huyện Hoàng Su Phì của tỉnh Hà Giang đã tử vong sau khi ăn nấm hái trên rừng về để ăn bữa tối. Đến khoảng 7 giờ sáng hôm sau, cả 4 người đều có các biểu hiện chóng mặt, buồn nôn, đau bụng từng cơn, đi ngoài. Mặc dù đã được các bác sĩ tận tình cứu chữa, nhưng cả 4 bệnh nhân đều không qua khỏi. Trước đó, ngày 4/4, tại tỉnh Điện Biên, hai cháu Lý A Bia (15 tuổi) và Lý A Cự (12 tuổi), trú cùng xã Nậm Khăn, huyện Nậm Pồ đã tử vong do ăn nhầm nấm độc khi đi chăn trâu trên nương. Mới đây cũng tại huyện này đã xảy ra một vụ ngộ độc do ăn nhầm nấm rừng khiến cho 3 bé gái tử vong rất thương tâm, trong đó có 2 bé gái là chị em ruột.
Để phòng tránh bị ngộ độc nấm, bác sĩ Hà Sơn Bình khuyến cáo: Những loại nấm vừa mọc sau mưa, có màu sắc sặc sỡ thường là nấm độc và rất nguy hiểm. Vì thế, người dân chỉ nên ăn những loại nấm được nuôi trồng, đã biết chắc chắn chủng loại nấm, nguồn gốc nấm. Tuyệt đối không được ăn nấm lạ, nấm hoang dại, nấm màu trắng hoặc có màu sắc sặc sỡ. Không hái nấm non chưa xòe mũ vì chưa bộc lộ hết đặc điểm cấu tạo, khó nhận dạng nấm độc.
Phan Yên
