ẤU TRÙNG SÁN LỢN LÀ GÌ
Bệnh ấu trùng sán lợn (còn gọi là bệnh lợn gạo) có tên khoa học Cysticercus cellulosae

Bệnh ấu trùng sán lợn là bệnh thuộc loại nhiễm ký sinh trùng gây ra bởi trứng và ấu trùng của sán dây lợn. Ấu trùng sán dây lợn cũng là nguyên nhân gây ra bệnh lợn gạo ở người. Hơn nữa, khi đi vào cơ thể, ấu trùng này còn gây ra những mối nguy về sức khỏe khác cho con người tại các bộ phận mà nó trú ngụ.
Cơ chế xâm nhập Ấu trùng sán dây lợn xâm nhập vào cơ thể con người thông qua hai cơ chế bao gồm: Vô tình nuốt phải ấu trùng sán dây lợn có trong thức ăn, rau sống, nước uống…
Tự nhiễm qua đường phân – miệng
Trứng sán dây lợn có hình cầu, vỏ dày đường kính khoảng 35mcm
Khi nuốt phải trứng sán, trứng sẽ đi vào ruột, phôi 6 móc được phóng thích, sau đó xuyên qua vách ruột vào hệ tuần hoàn, theo mạch máu đến định vị và phát triển thành nang ở các bộ phận như hệ thần kinh trung ương, mắt, mô dưới da, bắp thịt… Nang hóa vôi sau vài năm, thậm chí vài chục năm tùy theo vị trí ký sinh.
Người mắc bệnh lợn gạo do ăn thịt heo sống hay nấu chưa chín có chứa nang ấu trùng hoặc nuốt phải trứng sán Taenia solium từ những đốt sán già phát tán trong đất, nước, rau thủy sinh.
Dấu hiệu bị nhiễm ấu trùng sán dây lợn :Trứng sán lợn sau khi ăn phải sẽ phát triển thành ấu trùng (gọi là nang sán), có thể gặp ở khắp các cơ quan trên cơ thể con người. Cụ thể: 1. Dưới da, cơ Thường không có triệu chứng hoặc đôi khi đau cơ, nốt dưới da có thể sờ thấy được, phát hiện nhờ X-quang khi nang đã hóa vôi.

(Hình ảnh: Tại phòng khám ký sinh trùng -Trung tâm kiểm soát bệnh tật Nghệ An
Hệ thần kinh Khi xâm nhập vào hệ thần kinh trung ương, chúng có thể gây ra các triệu chứng thần kinh, bao gồm động kinh. Ấu trùng sán lợn là nguyên nhân gây ra: 30% các trường hợp động kinh ở những vùng có dịch bệnh khi người và heo được thả rông sống gần nhau; 70% các trường hợp động kinh tại các khu vực có nguy cơ cao và ảnh hưởng đến khoảng 50 triệu người trên toàn thế giới.
- Mắt :
Nang có thể cư trú ở mí mắt, trong hốc mắt, kết mạc… Tùy vị trí ký sinh ở mắt mà người bệnh có triệu chứng nhìn mờ, nhìn đôi, giảm thị lực, chảy nước mắt. Phát hiện nang ấu trùng ở mắt bằng phương pháp soi đáy mắt.
- Não :
Tùy vào vị trí ký sinh trong não, người nhiễm ấu trùng sán lợn có các triệu chứng như: động kinh, nhức đầu, tăng áp lực nội sọ, rối loạn tâm thần.
Nguyên nhân gây bệnh ấu trùng sán lợn :
Dựa theo cơ chế xâm nhập, nguyên nhân gây bệnh ấu trùng sán lợn đến từ các lý do sau:
Ăn phải thức ăn có dính trứng sán – thường có trong rau sống, thịt, cá sống… chưa được nấu chín. Do khâu vệ sinh cá nhân kém, không thường xuyên rửa tay sạch bằng xà phòng mà chỉ rửa bằng nước; không rửa tay sau khi đi tiêu, ói mửa… tay mang mầm bệnh rồi đưa lên miệng và mở màn cho hành trình sán xâm nhập vào cơ thể.
Bệnh nhiễm ấu trùng sán dây thần kinh là một biến chứng nguy hiểm của bệnh nhiễm sán dây lợn. Não và hệ thần kinh bị ảnh hưởng. Người mắc bệnh có thể gặp các triệu chứng nhức đầu, các vấn đề về thị lực, co giật, viêm màng não và lú lẫn.
Trong những trường hợp rất nghiêm trọng, nhiễm trùng có thể gây tử vong.
Dựa vào yếu tố dịch tễ: sống trong vùng bệnh xét nghiệm máu: xem xét tình trạng tăng bạch cầu ái toan.
- Bệnh ở da, cơ: chẩn đoán bằng phương pháp sinh thiết. Mắt: dùng máy soi đáy mắt. Não: chẩn đoán bằng kỹ thuật CT scan, MRI (cộng hưởng từ) tìm các hình ảnh bất thường; các nốt tròn hóa vôi, vòng tròn dạng nhẫn, có thể thấy tình trạng phù não. Chẩn đoán miễn dịch.
Phòng ngừa ấu trùng sán lợn Ăn chín, uống sôi giúp phòng chống khả năng xâm nhập của ấu trùng sán lợn ,Để riêng thực phẩm sống và thực phẩm đã nấu chín Thịt heo/thịt bò nên được nấu ở nhiệt độ ít nhất 90 độ C nhằm tiêu diệt ấu trùng Sử dụng nguồn nước và nguyên liệu sạch, an toàn
Ngoài ra, các biện pháp phòng chống khác bao gồm: Cần điều trị sán dây cho thú cưng. Thường xuyên vệ sinh tất cả các bề mặt trong gian bếp, lau chùi sạch sẽ và khử trùng.
Chăn nuôi hợp vệ sinh, không thả rông…
Rửa tay sạch bằng xà phòng và nước sạch sau khi đi vệ sinh và trước khi ăn. Nếu sinh sống trong khu vực có người bị sán dây, hãy đảm bảo rửa và nấu tất cả trái cây và rau quả bằng nước sạch.
Rửa tay sau khi chạm vào thịt hoặc cá sống.
Hiện Trung tâm kiểm soát bệnh tật khoa - Phòng khám đa khoa - Bộ phận ký sinh trùng đang triển khai dịch vụ Xét nghiệm Ký sinh trùng, Xét nghiệm máu (huyết thanh chẩn đoán KST).
Địa chỉ : Số 1 Đường Nguyễn Bỉnh Khiêm , Thành Phố Vinh , Tỉnh Nghệ An.